top of page

Кізіла Лідзія Дзмітрыеўна

Асабліва запомніўся мне апошні бой. Гэта было ў ноч на 3 ліпеня 1944 г. Напярэдадні ў атрадзе пайшоў слых, што частка нашага атрада пойдзе ў Белавежскую пушчу на злучэнне з белавежскімі партызанамі. Камандзір атрада Стральцоў выклікаў мяне да сабе і сказаў: "Рыхтуйцеся да паходу". Куды пойдзем і што я павінна рабіць, не сказаў. Мяркуючы, што я растануся са сваім аддзяленнем і ўзводам, я раздала таварышам свой няхітры скарб.

Раніцай, I ліпеня 1944 г., стала вядома, што мы ідзем на падрыў чыгункі (мы - гэта камандзір атрада Стральцоў, рота падрыўнікоў і я, у якасці санінструктара).

Да месца аперацыі мы ішлі ўвесь дзень, гэта дзесьці км 40. Праходзілі праз цалкам пустыя вёскі. Пратухшая вада ў студнях сведчыла аб тым, што жыхары даўно пакінулі свае хаты, таму што за падрыў чыгункі фашысты расстрэльвалі ўсіх мірных жыхароў найбліжэйшых вёсак і пасёлкаў. А ў кветніках квітнелі белыя ружы!

У 300 метрах ад чыгункі мы спыніліся. Камандзір атрада даў каманду знайсці правадыра, каб у зручным месцы падысці да чыгуначнага палатна. Хтосьці з нашых таварышаў прывёў у ніжняй бялізне дрыготкага селяніна, які падказаў нам найболей зручнае месца да чыгункі.
Трэба сказаць, што ў гэтыя дні падарваць чыгунку было надзвычай цяжка, т.к. яна ахоўвалася з зямлі і паветра, паколькі адступ нямецкай тэхнікі і жывой сілы быў толькі па чыгунцы. Немцы ўзмацнілі ахову на зямлі, а ў паветры, уздоўж чыгункі, лётаў самалёт і перыядычна на парашутах асвятляў дарогу.

Такім чынам мы неўзаметку падышлі да чыгуначнага палатна і сталі закладваць міны, як раптам нас асвятлілі і пачалася шальная крыжаваная стральба з буйнакаліберных кулямётаў арассирующими кулямі.

У гэты час, са боку г. Менска здаўся цягнік, тут жа рушыла ўслед каманда Стрельцова - спыніць мінаванне, але цягнік спыніўся, таму мы працягвалі мінаваць. З таварных платформаў, дзе стаялі танкі, нас пачалі абстрэльваць з гармат. Калі было скончана мінаванне, мы кароткімі перебежками, то залягаючы, то перабягаючы, сталі адыходзіць да лесу, а праз некалькі хвілін стаж драцца рэйкі. Гэта было ў ноч на 3 ліпеня 1Э44 гады, а раніцай 3 ліпеня быў вызвалены Менск.

Немцы ўжо не паспелі аднавіць ж/дарогу і, такім чынам, наша баявая аперацыя затрымала некалькі эшалонаў з баявой тэхнікай фашыстаў.

Гэты бой ішоў у паўстанка Богданове (пад Маладзечна). Можа быць хто-небудзь з жыхароў памятае аб ім, паколькі на наступны дзень мы злучыліся з нашымі вызваліцелямі. Нашу Беларусь вызвалялі сібіракі.

bottom of page